Home

Verhoogde zorg: Gedrag en Emotie

Hoe kan een school omgaan met leerlingen die meer zorg nodig hebben op vlak van gedrag en/of emoties?

In het kort

De fase van verhoogde zorg start met een kwaliteitsvol zorgoverleg. Hierbij nemen we mee dat een melding over gedrag en emotie vaak een subjectieve beleving is en kan verschillen van informant tot informant.

Informatie verzamelen kan aan de hand van gesprekken met leerling, ouders en leerkrachten. Hou hierbij rekening met de beleving van alle partijen en neem deze steeds serieus. Hieruit kunnen oorzaken, contextgebonden factoren en instandhoudende factoren naar boven komen. Vergeet zeker ook niet de positieve aspecten en effecten van aanpak mee te nemen.

Het belang van het betrekken van de leerling zit hem niet enkel in het verkrijgen van informatie, maar ook in het opbouwen van een goede relatie. Dit is een duidelijke beschermende factor wanneer het gaat over gedragsproblemen.

Naast gesprekken is ook observatie een sterke methodiek om gedrag te objectiveren en inzicht te krijgen in mogelijke triggers, factoren die het gedrag in stand houden en effecten van verschillende soorten aanpak.

De beschikbare gegevens worden gebundeld. Volgende vragen kunnen gebruikt worden om de ernst van het probleemgedrag in te schatten:

Van welke aard zijn de moeilijkheden?
Hoe frequent komen de problemen voor?
Hoe intens zijn de zorgen?
Hoe lang duren de problemen?
Komt dit gedrag in één of meerdere situaties voor?
Past het gedrag bij de leeftijd en/of het ontwikkelingsniveau van de leerling?
Past het gedrag in de (sub)cultuur waartoe de leerling behoort?
Hoe storend is het gedrag voor de leerling, de leerkracht en de klasgroep?
Belemmert probleemgedrag ook andere gebieden zoals leren, werkhouding, sociale contacten?
Is de gedragsverandering begrijpelijk gezien de huidige omstandigheden of de voorgeschiedenis van de leerling?

Op basis van verzamelde info worden onderwijs- en opvoedingsbehoeften van de leerling én ondersteuningsbehoeften van ouders en leerkrachten bepaald en hiermee ook de aanpak (zie voorbeelden in protocol). Om onderwijs- en ondersteuningsbehoeften te bepalen houden we rekening met volgende factoren:

Het ontwikkelingsniveau van de leerling in relatie tot zijn leeftijd
Welke factoren werken het probleemgedrag in de hand en/of houdt het in stand?
Het plaatsen van het gedrag in de context (interactie leerling en school-/thuisomgeving)

Klik op een fase om verder te navigeren door het zorgcontinuüm.

Vervolgens gaan we plannen, handelen en evalueren waarbij de motivatie van de leerling als belangrijk uitgangspunt genomen wordt. Sommige situaties vragen om herstellend te handelen. Een herstellende aanpak is complementair aan een sanctionerende en begeleidende aanpak.

Klik hier voor de volledige tekst van verhoogde zorg bij het protocol Gedrag en Emotie.