Brede basiszorg: Spraak en Taal

Het schoolteam professionaliseert zich (intern en extern), opdat leerkrachten expertise opbouwen in het voeren van een gedegen taalbeleid, in deze steeds sneller veranderende maatschappij met steeds wisselende noden op vlak van taal en communicatie. Een UDL filter plaatsen over alle lessen komt tegemoet aan onderwijsbehoeften van zoveel mogelijk leerlingen binnen de brede basiszorg.

De ontwikkeling van taal en spraak in al zijn facetten hangt samen met andere ontwikkelingsdomeinen, zoals motoriek, socio-emotionele en cognitieve ontwikkeling. Om de taal- en spraakontwikkeling te stimuleren is een voldoende taalaanbod vanaf zeer jonge leeftijd dan ook heel erg belangrijk. Binnen elk niveau van onderwijs staat een krachtige leeromgeving op de voorgrond en zal de basishouding van de leerkracht een cruciale rol spelen om leerlingen taalvaardiger te maken. Het uitbreiden van woordenschat, taalvaardigheden in zowel schriftelijke, mondelinge als non-verbale communicatie wordt nagestreefd door het aanbod van gevarieerde activiteiten en materialen. De spreekvaardigheid van leerlingen ontwikkelt maximaal naarmate ze meer spreekkansen krijgen. Dit kan doorheen de hele dag: in alle vakken, tijdens alle activiteiten, in de klas en op de speelplaats… Nieuwe kennis wordt opgebouwd door het taaldenken te stimuleren, ervaringen te delen en spreekkansen aan te bieden. Het scheppen van een krachtige taalleeromgeving staat op de voorgrond. In het protocol zijn voorbeelden van activiteiten, werkvormen en materialen (zowel voor kleuter, lager als secundair onderwijs) terug te vinden.

Via het leerlingvolgsysteem worden de vorderingen van leerlingen systematisch opgevolgd. Deze opvolging start in het kleuteronderwijs en loopt door in lager en secundair onderwijs. Via observaties (binnen en buiten de klas), het afnemen en interpreteren van genormeerde toetsen, evalueren van de leerling (zowel individueel als op klasniveau) en uitzetten van persoonlijke en klasgerichte haalbare doelen kan een leerling optimaal begeleid worden in zijn gehele ontwikkeling.

IAC/OV4 S&T

IAC/OV4 wordt voor dit protocol niet verder uitgewerkt. We verwijzen hiervoor naar het ADP.

Klik op een fase om verder te navigeren door het zorgcontinuüm.

Een belangrijk onderdeel van de inschrijving van een leerling is het verzamelen van relevante informatie met betrekking tot de spraak- en taalontwikkeling en thuistaal van de leerling.  De manier van vergaren van informatie en de wijze van het voeren van gesprekken met (anderstalige) ouders (vb. inschakelen tolk…) gebeurt weloverwogen en staat uitgeschreven in het inschrijvingsbeleid van elke school. Ook het verdere communicatiebeleid met ouders is cruciaal om te komen tot een goede samenwerking tussen ouders en school en de verdere opvolging van hun kind. Taalstimulering en – aanbod is een gedeelde verantwoordelijkheid van school en ouders.

Brede basiszorg vormt de motor van een kwaliteitsvol beleid op leerlingenbegeleiding. Het uitbouwen en voeren van een goed beleid op leerlingenbegeleiding hangt steevast samen met de ontwikkeling van een degelijk taalbeleid binnen de school. Het opstellen van een doorgedreven taalbeleid, aangepast aan de context van de school, houdt rekening met taaldiversiteit (schooltaal versus talen die thuis worden gesproken, socio-culturele verschillen, vaardigheden en talenten van de leerlingen) en zorgt ervoor dat alle leerlingen taalvaardiger worden. In het protocol vind je enkele richtvragen die kunnen helpen bij het opstellen van een krachtig taalbeleid. De thuistaal van de leerling wordt beschouwd als een meerwaarde tot ontwikkelen van taal. Bij het uitwerken van het taalbeleid bekijkt de school welke afspraken hieromtrent gemaakt worden.

Klik hier om de volledige tekst te lezen van brede basiszorg binnen het protocol Spraak en taal.

Aan de slag

• Evaluatiematerialen voor spreek- en taalvaardigheid

Leer bij